Οι ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη (τηλεόραση, κινητά τηλέφωνα, τάμπλετ, υπολογιστές, ηλεκτρονικά παιχνίδια κτλ) έχουν κατακλύσει πλέον την καθημερινότητά μας, με αποτέλεσμα να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τόσο των ενηλίκων, όσο και των παιδιών. Οι επιδράσεις της ενασχόλησης με την «οθόνη» αφορούν διάφορες πτυχές της ζωής των παιδιών. Από τη μία, η ενασχόληση με την οθόνη έχει ανοίξει πρωτοφανείς ορίζοντες στην ευρεία ενημέρωση, στην ψυχαγωγία και τη διάδοση πληροφοριών. Από την άλλη, υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ υπερβολικής ενασχόλησης με την «οθόνη» και παιδικής παχυσαρκίας, χαμηλής σωματικής δραστηριότητας, έλλειψης ύπνου, μαθησιακών προβλημάτων, επιθετικής συμπεριφοράς και χαμηλής ποιότητας διαπροσωπικών σχέσεων. Είναι συνεπώς εξαιρετικής σημασίας, οι γονείς να εφαρμόσουν τον καλύτερο δυνατό έλεγχο στα παιδιά τους, όσον αφορά στη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών.
Χρόνος έκθεσης και περιεχόμενο: Για τα παιδιά κάτω των 18 μηνών συστήνεται η μηδενική έκθεση στην τηλεόραση και τις άλλες οθόνες, ενώ για τα νήπια, έως την ηλικία των 5, προτείνεται η έκθεση να μην ξεπερνά την μία ώρα ημερησίως. Να γνωρίζετε, ότι ο χρόνος που περνάει ένα παιδί σε αυτές τις μικρές ηλικίες στην τηλεόραση, φαίνεται να επηρεάζει την προσοχή που δίνει αργότερα στα μαθήματα, καθώς, έχοντας μάθει στη γρήγορη εναλλαγή εικόνων, αδυνατεί να συγκεντρωθεί στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που απαιτεί η διδασκαλία. Από την ηλικία των 5 ετών και άνω, ο χρόνος που θα μπορεί ένα παιδί να αφιερώνει μπροστά από μία οθόνη δεν θα πρέπει να ξεπερνά συνολικά τις δύο ώρες ημερησίως.
Επίσης οι γονείς, οφείλουν να θέτουν όρια, όχι μόνο στο χρόνο που τα παιδιά αφιερώνουν στις ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη, αλλά και στο τι παρακολουθούν. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να είναι πολύ αυστηροί σε σχέση με θέματα ακατάλληλα για την ηλικία των παιδιών (π.χ. βία, σεξουαλικό περιεχόμενο, ακατάλληλη γλώσσα κτλ). Επιπλέον, η χρήση της «οθόνης» πρέπει να απαγορεύεται τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο, καθώς και κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Γενικότερα, καλό είναι, οι γονείς να θέτουν τους κανόνες από την πολύ μικρή ηλικία των παιδιών, αλλιώς μετά θα συναντήσουν δυσκολία στην εφαρμογή τους.
Τοποθέτηση: Οι ηλεκτρονικές συσκευές με οθόνη πρέπει να τοποθετούνται εκτός του παιδικού δωματίου, σε κοινόχρηστους χώρους, όπου οι γονείς θα μπορούν να έχουν εικόνα της χρήσης που κάνουν τα παιδιά τους. Επίσης, οι συσκευές πρέπει να κλείνουν όταν δεν χρησιμοποιούνται. Όταν παραμένουν ανοιχτές, χωρίς κανείς να παρακολουθεί κάτι συγκεκριμένο, αποσπούν την προσοχή του παιδιού. Επίσης, κατ αυτόν τον τρόπο, ενισχύεται η ευρύτερη αποδοχή στη συνεχή χρήση τους, καθώς και το ενδεχόμενο το παιδί να εκτεθεί σε ακατάλληλη θεματολογία.
Ο ρόλος του γονέα: Οι γονείς πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί με τις δικές τους συνήθειες σχετικά με την έκθεση στην «οθόνη», από τη στιγμή που αποτελούν πρότυπο για τα παιδιά τους και το προσωπικό τους παράδειγμα είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Επίσης, συνιστάται οι γονείς να παρακολουθούν τηλεόραση μαζί με τα παιδιά τους, καθώς και να μετέχουν από κοινού μαζί τους στην περιπέτεια της αναζήτησης των πληροφοριών και της επικοινωνίας μέσω του διαδικτύου. Αυτό βέβαια προϋποθέτει το να έχουν εξοικειωθεί με το μέσο και να γνωρίζουν τις δυνατότητες και τις παγίδες του. Συγκεκριμένα, είναι πολύ σημαντικό, να συζητούν με το παιδί τους παραθέτοντας τις απόψεις τους όσον αφορά στα στερεότυπα και τις εικόνες βίας στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στις στρατηγικές που χρησιμοποιούν οι διαφημιστές, καθώς και στους κινδύνους που εγκυμονούν στο διαδίκτυο. Εν τέλει, οι γονείς επ ουδενί δεν πρέπει να μπαίνουν στον πειρασμό να χρησιμοποιούν τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών με οθόνη ως επιβράβευση ή τιμωρία για τα παιδιά τους.
Κλείνοντας, πρέπει να επισημανθεί και να γίνει αποδεκτό ότι η χρήση της «οθόνης» είναι πια ένα αναγκαίο και αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Η εφαρμογή της σωστής ισορροπίας στη χρήση της είναι απαραίτητη, για την καλύτερη οχύρωση των παιδιών. Να γνωρίζετε πως τα όρια, όταν δεν είναι υπερβολικά, όχι μόνο δεν καταπιέζουν τα παιδιά, αλλά και συμβάλλουν στην υγιή ανάπτυξή τους. Όσο το παιδί μεγαλώνει, τα όρια που ισχύουν μπορούν να επαναπροσδιορίζονται, λαμβάνοντας εν μέρει υπόψη και τη γνώμη του παιδιού ή του εφήβου. Συγκεκριμένα στους εφήβους, ο συνδυασμός της εποπτείας με το σεβασμό στην ιδιωτικότητα του παιδιού, έχει ύψιστη σημασία για τη διατήρηση ομαλών ενδοοικογενειακών σχέσεων. Εν τέλει, να γνωρίζετε ότι ο ρόλος του γονέα δεν έγκειται μόνο στην εφαρμογή ορίων για τη χρήση της «οθόνης», αλλά και στην ώθηση του παιδιού προς υγιείς αθλητικές δραστηριότητες και χόμπι, δημιουργικό και υπαίθριο παιχνίδι, καθώς και προς υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Εξάλλου τα παιδιά, δημιουργικά και ανήσυχα να ανακαλύψουν τον κόσμο, πρέπει να τον αντιλαμβάνονται μέσα από τα πραγματικά του χρώματα και διαστάσεις και όχι μέσω της παραπλανητικής εικόνας μιας οθόνης.
Αλεξάνδρα Κοσμαρίκου kosmarikou.gr
Παιδίατρος-Ομοιοπαθητικός
πηγή: epaggelmagynaika.gr
